Μαθαίνοντας από ζημιές και αστοχίες στις αντικαταστάσεις κουφωμάτων

Ανάλυση και λύσεις για συχνές περιπτώσεις ζημιών που συμβαίνουν στην τοποθέτηση και εφαρμογή κουφωμάτων σε αντικαταστάσεις

Τα οικοδομικά στοιχεία πρέπει να πληρούν για δεκαετίες τις προδιαγραφές τους τόσο λειτουργικά όσο και αισθητικά, συχνά κάτω από ακραίες συνθήκες. Η επιλογή των σωστών παραθύρων, η ανάλυση και ο σχεδιασμός των συνδυασμών σχετικά με τον εξαερισμό, η σωστή τεχνική εκτέλεση των κρίσιμων στοιχείων ανοίγουν το δρόμο για μια διάρκεια ζωής των οικοδομικών στοιχείων χωρίς προβλήματα. Μικρές αιτίες μπορούν υπό δυσμενείς συγκυρίες να έχουν σημαντική επίδραση στην αντοχή και λειτουργικότητα. Υπάρχουν περιπτώσεις συνδυασμών γεγονότων ή επιλογών που συμβαίνουν τακτικά, εκ των οποίων τρία σημαντικά παραδείγματα περιγράφονται παρακάτω.

Τυπική περίπτωση 1: Μέγιστες απαιτήσεις – Ελάχιστος κόπος
Ειδικά σε ιδιώτες ιδιοκτήτες οικοδομής είναι επιθυμητό να εκτελεστεί η αντικατάσταση των παραθύρων χωρίς σημαντικές ζημίες και χωρίς εκτεταμένα πρόσθετα μέτρα κατασκευής. Ορισμένες διαφημιστικές καμπάνιες υποστηρίζουν αυτές τις προσδοκίες με δηλώσεις όπως «αντικατάσταση παραθύρων χωρίς αναστάτωση και ζημιές». Στην πράξη φαίνεται, ότι οι απαιτήσεις αυτές σε παλαιότερα κτίρια:

• με τα οικοδομικά υλικά που είχαν χρησιμοποιηθεί τότε
• με τα εγκατεστημένα πρόσθετα στοιχεία, όπως ποδιές παραθύρων και ρολά
• στην υφιστάμενη θέση εγκατάστασης στον τοίχο

δεν πληρούνται σχεδόν ποτέ εξολοκλήρου χωρίς πρόσθετες εργασίες. Η εκτέλεση όλων των απαραιτήτων μέτρων για την αποφυγή θερμογεφυρών, η εφαρμογή ενός ενιαίου εξαερισμού κ.λπ. δεν ανατίθεται πλήρως από πολλούς ιδιοκτήτες και έτσι δεν εκτελείται. Έτσι, παραμένει η ανακαίνιση ατελής και ευάλωτη όσον αφορά τα προβλήματα υγρασίας και μούχλας. Οι συνδυασμοί επιπτώσεων (απεικονίζονται στην Εικόνα 1) θα πρέπει να εξεταστούν στη λεπτομερή ανάλυση του κτηρίου και να αναδεικνύονται στον ιδιοκτήτη σε μια αξιόπιστη συμβουλευτική ενημέρωση.

Ο τελικός στόχος, η σημαντική εξοικονόμηση κατανάλωσης ενέργειας σε κτήρια χωρίς προβλήματα υγροποίησης και μούχλας, μπορεί να επιτευχθεί μόνο με ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανακαίνισης (Εικόνα 2).

Τυπική περίπτωση 2: Τα ψιλά γράμματα δεν λαμβάνονται υπόψη
Πλέον, υπάρχει μια ποικιλία υλικών και προϊόντων που εξασφαλίζουν τη λειτουργία των παραθύρων, διευκολύνουν την τοποθέτηση στο άνοιγμα του τοιχώματος, βελτιώνουν τον καθαρισμό και τη συντήρηση, διατηρώντας έτσι τη μακροπρόθεσμη λειτουργικότητα. Τα προϊόντα είναι αποτελεσματικά μόνο εάν:

• Τηρείται το πεδίο εφαρμογής τους (π.χ. μέγιστο βάρος, συνορεύοντα υλικά, ορισμένα φορτία…)
• Ταιριάζει η επεξεργασία (π.χ. συνθήκες περιβάλλοντος, βήματα για την προετοιμασία, λεπτομέρειες εργασιών – Βλέπε Εικόνα 3).
• Τηρείται το πλάνο της καθορισμένης φροντίδας και συντήρησης.

Οι συνθήκες αυτές τεκμηριώνονται από τους κατασκευαστές εκτεταμένα και λεπτομερώς στις οδηγίες επεξεργασίας. Αποκλίσεις από αυτές οδηγούν κατά κανόνα στο γεγονός ότι η λειτουργία ή/και η ανθεκτικότητα δεν μπορούν να εγγυηθούν.

Τυπική περίπτωση 3: Υποτίμηση των φορτίων
Συχνά ακούγεται η φράση «Το έχουμε κάνει πάντα έτσι» σε διαφωνίες σχετικά με την εκτέλεση των κατασκευών. Αιτία σε πολλές περιπτώσεις είναι η διαπίστωση ότι οι αλλαγμένες καταστάσεις στα φορτία, τα νομικά πλαίσια οι απαιτήσεις και οι προσδοκίες του πελάτη δεν καλύπτονται από τον «παραδοσιακό» τρόπο (επίσης υπάρχει και το θέμα της «Τυπικής Περίπτωσης 1» στο παρασκήνιο). Ειδικότερα για παράδειγμα, στην τοποθέτηση έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια μια σταδιακή διαδικασία, η οποία κλιμακώθηκε με την αύξηση του μεγέθους των παραθύρων, την αύξηση βάρους των φύλλων και της μείωσης της αντοχής του τοιχώματος.

Οι βελτιωμένες απαιτήσεις για τον υπολογισμό των απαιτουμένων υλικών στερέωσης, όπως αυτά περιέχονται στον οδηγό για την τοποθέτηση, πρέπει να τεθούν επειγόντως σε εφαρμογή. Επίσης, εδώ και καιρό απαιτείται να είναι απαραίτητη, καθορισμένη και αποδεδειγμένη η στερέωση των ανθεκτικών δομικών υλικών. Προσπάθειες να αποδειχτεί αυτό μετέπειτα συχνά αποτυγχάνουν λόγω των μη επαρκών ή μη αποδείξιμων υλικών στερέωσης.

Περίληψη
Προσωπική κατάσταση από πίεση κόστους και χρόνου, απρόβλεπτες επιδράσεις, ελλιπή σχεδιασμό και συντονισμό των αλληλένδετων συνεργείων και οι προαναφερόμενες περιπτώσεις:

• προσοχή στη χρήση των υλικών
• επιδείνωση φορτίων

οδηγούν σε βλάβες και ζημιές. Η παροιμία λέει «από βλάβες μαθαίνουμε».

Λαμβάνοντας υπόψη το υψηλό κόστος και τα προβλήματα πρέπει να αποφευχθεί αυτός ο τρόπος απόκτησης γνώσης στο τομέα της οικοδομής. Για μία «Δεν-θα-πάει-τίποτα-στραβά» φιλοσοφία οι σημερινές κατασκευές δεν είναι πάρα πολύ ανεπτυγμένες. Σχεδόν όλες οι βλάβες έχουν τις ρίζες τους στο μη επαρκή σχεδιασμό και την προετοιμασία. Ελλείμματα σχεδιασμού πρέπει να εξαλειφθούν άμεσα. Με αυθόρμητες, «δημιουργικές», λύσεις στο εργοτάξιο συνήθως δεν βελτιώνεται η κατάσταση.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΟΥΣΤΑΚΙΔΗΣ