Κράματα αλουμινίου για χυτήρια
Σύμφωνα με τα νέα εναρμονισμένα Ευρωπαϊκά Πρότυπα EN, τα κράματα αλουμινίου που προορίζονται για χρήση σε χυτήρια ή για την παραγωγή χυτών αντικειμένων, συμβολίζονται με πέντε αριθμητικά ψηφία.
Το πρώτο ψηφίο προσδιορίζει την ομάδα των κραμάτων βάσει του κυριοτέρου κραματοποιού στοιχείου. Το πέμπτο ψηφίο είναι πάντα 0. Του πενταψήφιου αυτού αριθμού προηγείται συμβολισμός που δείχνει την χρήση του κράματος.
ΚΡΑΜΑΤΑ ΓΙΑ ΧΥΤΗΡΙΑ | |||
Τύπος κράματος | Κραματοποιό στοιχείο | Συμβολισμοί: | |
EN AB- | 1ΧΧΧ0 | Κανένα (min 99,00% Al) | EN: Ευρωπαϊκό πρότυπο Α: Αλουμίνιο Β: Χελώνα C: Κράμα για χυτά Μ: Μητρικό κράμα |
2ΧΧΧ0 | Cu | ||
4ΧΧΧ0 | Si | ||
EN AC- | 5ΧΧΧ0 | Mg | |
7ΧΧΧ0 | Zn | ||
8ΧΧΧ0 | Sn | ||
EN AM- | 9XXX0 | Μητρικά κράματα |
Θερμικές κατεργασίες του αλουμινίου
Οι θερμικές κατεργασίες του αλουμινίου έχουν σκοπό είτε να αυξήσουν την μηχανική αντοχή (τεχνητή γήρανση), είτε και να ελαττώσουν την μηχανική αντοχή (ανόπτηση), ώστε να διευκολυνθεί η μορφοποίηση. Για να είναι αποτελεσματική μια θερμική κατεργασία, σχεδιάζεται έτσι, ώστε να μετασχηματίσει τη δομή που δημιουργείται από τα κραματοποιά στοιχεία, (π.χ. χαλκός, μαγνήσιο, πυρίτιο, ψευδάργυρος) τα οποία συνδυάζονται μεταξύ τους προς σχηματισμό διμεταλλικών ενώσεων.
Θερμοκρασίες και χρόνοι ανόπτησης για κράματα μη θερμοσκληρυνόμενα | ||
ΚΡΑΜΑ | ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ (οC) | ΧΡΟΝΟΙ (min) |
1080A, 1050, 1200, 5251, 5154A, 5454, 5083 | 360 | 20 |
3103, 3105 | 400 – 425 | 20 |
Τα θερμοσκληρυνόμενα κράματα που δεν έχουν υποστεί διεργασίες θερμοσκλήρυνσης (π.χ. τεχνητή γήρανση), μπορούν να ανοπτηθούν με θέρμανση στους 360 ±10οC για μια ώρα και κατόπιν ψύξη με αέρα. Η αργή ψύξη δεν είναι αποτελεσματική, εντούτοις η γρήγορη ψύξη μπορεί να οδηγήσει σε μερική σκλήρυνση λόγω γήρανσης. Σε πολλές περιπτώσεις η ανόπτηση είναι αποτελεσματική για κράματα που έχουν υποστεί θερμοσκλήρυνση, αλλά για την ολοκλήρωση της ανόπτησης πρέπει να θερμανθούν σε 400 – 425οC για μια ώρα. Σ’ αυτή την περίπτωση, ο ρυθμός ψύξης πρέπει να είναι περίπου 15οC ανά ώρα, μέχρι τους 300οC. Κάτω απ’ αυτή τη θερμοκρασία ο ρυθμός ψύξης δεν παίζει ρόλο.