«Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ»: Τι πρέπει να γνωρίζουν οι επαγγελματίες που θα αναλάβουν έργα παρεμβάσεων
Οι επαγγελματίες του κλάδου και δη οι κατασκευαστές κουφωμάτων που έχουν αναλάβει ή θα αναλάβουν παρεμβάσεις σε κτίρια μέσω του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» οφείλουν άμεσα να καταχωρηθούν στο πληροφοριακό σύστημα του προγράμματος σαν προμηθευτές και να δηλώσουν το ΑΦΜ τους. Αν το ΑΦΜ τους δεν είναι καταχωρημένο στο σύστημα, δεν μπορούν να αναλάβουν έργα.
Η καταχώρηση στο σύστημα και συγκεκριμένα στη δ/νση https://exoikonomisi.ypen.gr/eidodos-sto-systema (πατάτε “Σύνδεση” στο βελάκι κάτω δεξιά και συνδέεστε με τους κωδικούς του taxis) πρέπει να γίνει άμεσα ώστε να μη δημιουργηθούν προβλήματα με την επιδοτούμενη χρηματοδότηση του έργου. Είναι σημαντικό ο επαγγελματίας (προμηθευτής) να δηλώσει όλους τους επαγγελματικούς τραπεζικούς λογαριασμούς για να προχωρήσει απρόσκοπτα η διαδικασία.
Επίσης, βασικό είναι να γνωρίζει ο κάθε προμηθευτής την διαδικασία έκδοσης των παραστατικών πώλησης και της αναγραφής στα παραστατικά των απαιτούμενων από το πρόγραμμα στοιχείων στην περιγραφή των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν. Αυτές οι λεπτομέρειες περιγράφονται στον οδηγό του προγράμματος και σας τις παρουσιάζουμε παρακάτω:
Παραστατικά Δαπανών
Επιλέξιμα για το Πρόγραμμα είναι τα παραστατικά δαπανών επί πιστώσει, συμπεριλαμβανομένων των παραστατικών δαπανών αμοιβής συμβούλου έργου και εκπόνησης τεχνικών μελετών, καθώς και τα εξοφλημένα παραστατικά που αφορούν σε πληρωμή ενεργειακού επιθεωρητή, ασφαλιστικών εισφορών και καταβολή ιδίων κεφαλαίων, που εκδόθηκαν για τους σκοπούς του κάθε έργου μετά από την ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας της αίτησης του Ωφελούμενου (ημερομηνία έκδοσης του ΠΕΑ κατά την πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση) και εντός του συμβατικού χρόνου υλοποίησης. Όλα τα παραστατικά δαπανών των υλοποιημένων παρεμβάσεων πρέπει να φέρουν ημερομηνία προγενέστερη της ή το πολύ ταυτόσημη με την ημερομηνία έκδοσης του ΠΕΑ της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης. Παραστατικά δαπανών υλοποιημένων παρεμβάσεων που φέρουν ημερομηνία μεταγενέστερη της ημερομηνίας έκδοσης του ΠΕΑ της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης γίνονται αποδεκτά υπό την προϋπόθεση ότι συνοδεύονται από δελτία αποστολής που έχουν εκδοθεί πριν την ημερομηνία έκδοσης του εν λόγω ΠΕΑ.
Στο πλαίσιο της εγκεκριμένης αίτησης, για την υλοποίηση των παρεμβάσεων (προμήθεια εξοπλισμού / υλικών και εκτέλεση εργασιών) εκδίδονται τα παραστατικά Λιανικών Συναλλαγών που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία και ειδικότερα ο Κώδικας Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (ΚΦΑΣ, Υποπαράγραφος Ε.1, Παράγραφος Ε, Άρθρο 1 του Ν.4093/2012, ΦΕΚ Α’222, 12/11/2012), όπως τροποποιείται και ισχύει κάθε φορά. Στο πλαίσιο αυτό είναι, μεταξύ άλλων, αποδεκτά τα εξής παραστατικά:
- Απόδειξη Λιανικής Πώλησης ή ισοδύναμο βάσει του ΚΦΑΣ παραστατικό επί πιστώσει, για την προμήθεια εξοπλισμού / υλικών στο όνομα του ωφελούμενου. Στο παραστατικό αυτό αναγράφεται υποχρεωτικά και αναλυτικά:
– η λιανική τιμή πώλησης για κάθε είδος πωλούμενου στοιχείου (υλικά, εξαρτήματα κλπ.)
– τα πλήρη στοιχεία του ωφελούμενου (υποχρεωτικά η πλήρης διεύθυνση του ακινήτου της απόφασης υπαγωγής)
– τα τεχνικά χαρακτηριστικά του εξοπλισμού (π.χ. μάρκα, μοντέλο, ισχύς, είδος υλικών, μέτρα, τεμάχια κλπ), προκειμένου να είναι δυνατή η ένταξη της δαπάνης στις κατηγορίες του πίνακα του κεφαλαίου 3 και να διαπιστώνεται η τήρηση των ελάχιστων απαιτήσεων του Κ.ΕΝ.Α.Κ. Για δαπάνες των κατηγοριών 1 και 2 είναι απαραίτητη η αναγραφή των τετραγωνικών μέτρων. Για τις λοιπές κατηγορίες αναφέρονται τα τεμάχια.
- Απόδειξη Παροχής Υπηρεσιών ή ισοδύναμο βάσει του ΚΦΑΣ παραστατικό επί πιστώσει, για τις μελέτες, υπηρεσίες, ή τις εργασίες εγκατάστασης του εξοπλισμού στο όνομα του ωφελούμενου. Στο παραστατικό αυτό αναγράφεται υποχρεωτικά και αναλυτικά:
– το είδος (τοποθέτηση, μελέτη, επίβλεψη κλπ.) και η αξία των εργασιών
– τα πλήρη στοιχεία του ωφελούμενου (υποχρεωτικά η πλήρης διεύθυνση του ακινήτου της απόφασης υπαγωγής)
Στην περίπτωση που ένας ανάδοχος/προμηθευτής εκδίδει αποδείξεις ταμειακής μηχανής, όπου δεν είναι δυνατή η αναγραφή των προαναφερόμενων στοιχείων ανά φορολογικό παραστατικό, προσκομίζει επιπλέον και Υπεύθυνη Δήλωση στην οποία αναφέρει αναλυτικά, ανά παραστατικό, τα ανωτέρω απαιτούμενα στοιχεία. Η Υπεύθυνη Δήλωση προσκομίζεται και στην περίπτωση που, για τον οποιοδήποτε λόγο, στις ανωτέρω αναφερόμενες αποδείξεις λιανικών συναλλαγών δεν είναι δυνατή η αναγραφή των ανωτέρω αναφερόμενων απαιτούμενων στοιχείων.
Τα παραστατικά δαπανών θα πρέπει να προέρχονται μόνο από έναν προμηθευτή / ανάδοχο ανά κατηγορία δαπάνης, όπου αυτό είναι τεχνικά εφικτό.
Στην περίπτωση πολυκατοικίας, εκδίδονται διαφορετικά παραστατικά για κάθε διαμέρισμα που αφορούν αποκλειστικά σε μη κοινόχρηστες παρεμβάσεις και ένα παραστατικό δαπανών, ανά είδος δαπάνης, για τις κοινόχρηστες παρεμβάσεις με την ένδειξη «διαχείριση πολυκατοικίας».
Τα παραστατικά θα πρέπει να περιλαμβάνουν μόνο τον εξοπλισμό, τα υλικά και τις υπηρεσίες που αφορούν στις επιλέξιμες για το πρόγραμμα παρεμβάσεις (δεν πρέπει να περιλαμβάνουν πωλούμενα είδη και υπηρεσίες που δεν σχετίζονται με το πρόγραμμα).
Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση που γίνονται πληρωμές με ίδια κεφάλαια (μη λήψη δανείου, υπέρβαση επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων, υπέρβαση ανώτατων ορίων αμοιβών – ενεργειακού επιθεωρητή κλπ), αυτές θα πρέπει να πραγματοποιηθούν αποκλειστικά μέσω τραπεζικού συστήματος.
Επισημαίνεται ότι τα παραστατικά δαπάνης θα πρέπει στα στοιχεία επαγγέλματος του λήπτη του παραστατικού να έχουν την ένδειξη «ιδιώτης».
Για την εξόφληση των δαπανών που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του προγράμματος, θα λαμβάνονται κάθε φορά υπόψη τα οριζόμενα στις εκάστοτε ισχύουσες νομοθετικές και κανονιστικές διατάξεις που ρυθμίζουν το πλαίσιο πραγματοποίησης συναλλαγών και θέσπισης τυχόν περιορισμών σε αυτές. Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι επιλέξιμες συναλλαγές που πραγματοποιούνται με καταβολή μετρητών. Σε περίπτωση πληρωμής δαπανών μέσω πιστωτικής κάρτας, θα πρέπει να προσκομιστεί δικαιολογητικό που να τεκμηριώνει την εξόφληση της δαπάνης.
Δεν γίνονται αποδεκτά τα ακόλουθα:
- Πληρωμές που διενεργεί ο ωφελούμενος, με εξαίρεση την πληρωμή ενεργειακού επιθεωρητή, ασφαλιστικών εισφορών και την καταβολή ιδίων κεφαλαίων (όλες όμως μέσω τραπεζικού συστήματος).
- Φορολογικά στοιχεία τα οποία εκδόθηκαν πριν την ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας, ανεξάρτητα αν εξοφλούνται αργότερα.
- Η εξόφληση δαπανών με μετρητά ή με τη χρήση επιταγών τρίτων.
- Πληρωμές οι οποίες έγιναν με τρόπο και με παραστατικά τα οποία δεν είναι σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες νομοθετικές και κανονιστικές πράξεις, που ρυθμίζουν το πλαίσιο πραγματοποίησης συναλλαγών και θέσπισης τυχόν περιορισμών σε αυτές.
Τα παραστατικά δαπανών που δε θα εκδίδονται σύμφωνα με τα ανωτέρω, δε θα γίνονται δεκτά και οι σχετικές δαπάνες δε θα θεωρούνται επιλέξιμες για το Πρόγραμμα.
Με την ολοκλήρωση του έργου, ο προμηθευτής των υλικών / συστημάτων παρέχει για τα χαρακτηριστικά τους Υπεύθυνη Δήλωση Ν. 1599/1986, σύμφωνα με το υπόδειγμα του Παραρτήματος VIII-A, και ο ανάδοχος του έργου παρέχει Υπεύθυνη Δήλωση, σύμφωνα με το υπόδειγμα του Παραρτήματος VIII-B, για την ορθή εγκατάσταση/ τοποθέτηση / εφαρμογή βάσει των προϋποθέσεων που θέτει ο προμηθευτής ή/και ο Ενεργειακός Επιθεωρητής. Σε περίπτωση που ο προμηθευτής των υλικών και ο ανάδοχος του έργου είναι το ίδιο πρόσωπο συμπληρώνεται Υπεύθυνη Δήλωση για το σύνολο των ανωτέρω, σύμφωνα με το υπόδειγμα του Παραρτήματος VIII-Γ.
Τα ανωτέρω παραστατικά θα πρέπει να συνοδεύονται από πιστοποίηση των ενεργειακών χαρακτηριστικών τους, όπως προβλέπεται στον Ενεργειακό Στόχο του προγράμματος (βλέπε παρακάτω).
Σημείωση 1: Οι προμηθευτές/ανάδοχοι των υλικών/εργασιών, πρέπει να αναγράφουν το ΑΦΜ τους στην πλατφόρμα του πληροφοριακού συστήματος.
Σημείωση 2: Οι υπεύθυνες δηλώσεις των ανωτέρω Παραρτημάτων ( VIII-A, VIII-B & VIII-Γ) πρέπει να φέρουν το γνήσιο της υπογραφής του προμηθευτή / αναδόχου.
Η πρόταση (συνδυασμός παρεμβάσεων) για ενεργειακή αναβάθμιση, που υποβάλλεται με την αίτηση, θα πρέπει να καλύπτει τον ελάχιστο ενεργειακό στόχο αίτησης, ως εξής:
α) Για τις εισοδηματικές κατηγορίες 1 και 2 απαιτείται η κάλυψη των ελάχιστων απαιτήσεων του ΚΕνΑΚ για κάθε παρέμβαση που υλοποιείται και επίτευξη ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερης από το 40% της κατανάλωσης (kWh/m2) του κτηρίου αναφοράς (προ παρεμβάσεων).
β) Για τις εισοδηματικές κατηγορίες 3 έως 7 απαιτείται η κάλυψη των ελάχιστων απαιτήσεων του ΚΕνΑΚ για κάθε παρέμβαση που υλοποιείται και επίτευξη ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερης από το 70% της κατανάλωσης (kWh/m2) του κτηρίου αναφοράς (προ παρεμβάσεων).
Εάν το υλοποιηθέν έργο αφορά σε ριζική ανακαίνιση του κτηρίου/ της κτηριακής μονάδας κατά την έννοια των διατάξεων της παρ. 12 του άρθρου 2 του ν. 4122/2013, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, θα πρέπει, επιπλέον των ανωτέρω, το σύνολο των παρεμβάσεων να οδηγεί στην κατάταξη του κτηρίου/της κτηριακής μονάδας στην ενεργειακή κατηγορία Β, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθ. 7 του «Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων» (ΚΕνΑΚ), στο βαθμό που αυτό είναι τεχνικά και λειτουργικά εφικτό. Σε περίπτωση που η επίτευξη της κατηγορίας Β δεν είναι τεχνικά και λειτουργικά εφικτή, το ανακαινιζόμενο κτήριο/κτηριακή μονάδα θα πρέπει να κατατάσσεται στην ενεργειακή κατηγορία που προκύπτει από τη Μελέτη Ενεργειακής Απόδοσης.
Στην περίπτωση αίτησης πολυκατοικίας, εφόσον πληρούνται τα εισοδηματικά κριτήρια της κατηγορίας 1 ή 2 τουλάχιστον από το 50% του πλήθους των επιλέξιμων ιδιοκτησιών, ο ελάχιστος ενεργειακός στόχος ορίζεται ταυτόσημος με το στόχο της ανωτέρω α’ περίπτωσης. Σε αντίθετη περίπτωση ο ελάχιστος ενεργειακός στόχος ορίζεται ταυτόσημος με το στόχο της ανωτέρω β’ περίπτωσης.
Για τον έλεγχο των ανωτέρω απαιτήσεων θα πρέπει τα υλικά και τα συστήματα που θα χρησιμοποιηθούν για τις παρεμβάσεις να φέρουν πιστοποίηση των ενεργειακών χαρακτηριστικών τους. Ειδικά για τα συστήματα της κατηγορίας 3, πλην των υποκατηγοριών 3.ΣΤ και 3.Η, και της κατηγορίας 4 του πίνακα Παρεμβάσεων του κεφαλαίου 3 του Οδηγού Εφαρμογής προσκομίζεται δελτίο προϊόντος, όπως αυτό ορίζεται στην Οδηγία 2010/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενεργειακή επισήμανση (Energy Labelling). Επιπρόσθετα, τα δομικά υλικά και τα ηλεκτρομηχανολογικά συστήματα, για τα οποία υφίσταται σχετική υποχρέωση από την κείμενη νομοθεσία, θα πρέπει να φέρουν σήμανση CE.