Αντικατάσταση κουφωμάτων: Η σωστή αλλά και αναγκαία κίνηση!
H ανάγκη για εξοικονόμηση ενέργειας καθίσταται όλο και πιο επιτακτική, καθώς έχουν επέλθει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε το θέμα της δόμησης και του δομημένου περιβάλλοντος.
H ανάγκη για εξοικονόμηση ενέργειας καθίσταται στις μέρες μας όλο και πιο επιτακτική, καθώς έχουν επέλθει μια σειρά από σημαντικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε το θέμα της δόμησης και του δομημένου περιβάλλοντος.
Η παλαιότερη αντίληψη πως ο άνθρωπος με τη βοήθεια της τεχνολογίας μπορεί να είναι ανεξάρτητος από τη φύση και τις κλιματικές συνθήκες που αυτή επιβάλλει, δε μπορεί πλέον να γίνεται αποδεκτή, καθώς έχει αποδειχτεί περιβαλλοντικά ζημιογόνος.
Κατά τα περασμένα έτη μια σειρά από τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα των διατάξεων θέρμανσης και δροσισμού έδωσαν τη δυνατότητα ρύθμισης εντός των κτιρίων, με τεχνητό τρόπο, των επιθυμητών τιμών σε μια σειρά από παραμέτρους όπως η θερμοκρασία των εσωτερικών χώρων, η υγρασία, ο αερισμός, ο φωτισμός και η ποιότητα του αέρα. Έτσι ο άνθρωπος ένοιωσε παντοδύναμος, αποκτώντας την ψευδαίσθηση ότι είναι ικανός να κατοικήσει τα πλέον αφιλόξενα μέρη του πλανήτη, εφαρμόζοντας το ίδιο μοντέλο δόμησης, είτε πρόκειται για μικρά είτε για μεγάλα γεωγραφικά πλάτη, αδιαφορώντας για τις συνέπειες που θα είχε αυτή του η στάση στο περιβάλλον.
Σήμερα, λόγοι όπως η αύξηση της κατανάλωσης καυσίμων διεθνώς με συνέπεια την αύξηση των τιμών της πρωτογενούς και δευτερογενούς ενέργειας η οποία δαπανάται για τη θέρμανση και την ψύξη των κτιρίων και η συνεχόμενη περιβαλλοντική υποβάθμιση με τις κλιματικές μεταβολές που προκαλούνται από την έκλυση στην ατμόσφαιρα αερίων του θερμοκηπίου κατά την καύση των ορυκτών καυσίμων, υποδεικνύουν το λανθασμένο μονοπάτι στο οποίο βασίστηκε κατά την προηγούμενη περίοδο η ανάπτυξη της οικονομίας και του ανθρώπου. Εκ των πραγμάτων η λήψη μέτρων από την πλευρά των κρατών με αυστηρότερες νομοθεσίες, προκειμένου να βελτιστοποιηθεί ο τομέας της ενεργειακής συμπεριφοράς των κτιριακών έργων, ήταν αναπόφευκτη.
Ο προσανατολισμός της εξέλιξης οφείλει να είναι πλέον όλο και περισσότερο επικεντρωμένος στη διαμόρφωση ενός καλύτερου ανθρωπογενούς περιβάλλοντος από όλες τις απόψεις. Ένας από τους σημαντικότερους τομείς δράσης για τους επιστήμονες είναι αυτός του δομημένου περιβάλλοντος, όπου νέες τεχνικές, νέα υλικά, συστήματα και φιλοσοφίες δόμησης υπόσχονται ενθαρρυντικά αποτελέσματα στην κατεύθυνση της εξοικονόμησης ενέργειας αρχικά, αλλά και εν συνεχεία, στην παραγωγή της απαιτούμενης για κάθε κτίριο ενέργειας με οικονομικότερο και φιλικότερο προς το περιβάλλον τρόπο.
Όπως είναι γνωστό, οι μεγαλύτερες θερμικές απώλειες συντελούνται από τα ανοίγματα των κτιρίων. Συνεπώς ο παράγοντας που επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την ενεργειακή συμπεριφορά ενός κτιρίου είναι και το είδος των κουφωμάτων που πρόκειται να επιλεγεί προκειμένου να καλυφθούν τα ανοίγματά του. Σε όλες τις περιπτώσεις θα πρέπει να τοποθετούνται θερμομονωτικά κουφώματα αλουμινίου, ανοιγόμενα ή συρόμενα, τα οποία θα συνδυάζονται με θερμομονωτικούς υαλοπίνακες χαμηλής εκπομπής θερμικής ακτινοβολίας (Low-e). Τα οφέλη από την εγκατάσταση θερμομονωτικών συστημάτων αλουμινίου είναι η εξοικονόμηση ενέργειας που επιτυγχάνεται για θέρμανση και ψύξη και η παροχή ενός πιο υγιεινού περιβάλλοντος.
Κανονισμός Ενεργειακής Αποδοτικότητας Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ)
Τα νεοαναγειρόμενα κτίρια, όπως και τα ήδη υπάρχοντα, θα υποβάλλονται σε έλεγχο από εξειδικευμένους ενεργειακούς επιθεωρητές σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού για την Ενεργειακή Αποδοτικότητα των Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ) προκειμένου να πιστοποιηθεί ο βαθμός ενεργειακής τους απόδοσης. Βάσει του τελευταίου θα εντάσσονται σε επιμέρους ενεργειακές κατηγορίες και θα συμπληρώνεται το αντίστοιχο δελτίο ενεργειακής ταυτότητας, το οποίο θα αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της οικοδομικής άδειας και θα καθίσταται απαραίτητο σε όλες τις δικαιοπραξίες που θα καταρτίζονται για το ακίνητο.
Ο ΚΕΝΑΚ στοχεύει:
– Στην εξοικονόμηση ενέργειας για τη θέρμανση, την ψύξη, το φωτισμό, τον αερισμό των κτιρίων μέσω του περιορισμού των ενεργειακών απαιτήσεων.
– Στην εξασφάλιση συνθηκών υγιεινής και άνετης διαβίωσης στους χρήστες των κτιρίων διατηρώντας τα κατάλληλα επίπεδα θερμικής και οπτικής άνεσης.
– Στην εφαρμογή των αρχών του βιοκλιματικού σχεδιασμού συνοδευόμενες από την αύξηση της χρήσης των διατάξεων εκείνων που συμβάλλουν στην εκμετάλλευση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (φωτοβολταϊκά, ανεμογεννήτριες, παθητικά συστήματα θέρμανσης-δροσισμού κ.α.).
Οι θερμικές απώλειες του κτιρίου
Σχετικά με το μηχανισμό απώλειας θερμότητας από τα κτίρια μπορεί να σημειωθεί ότι αυτά χάνουν θερμότητα με τρεις βασικούς τρόπους:
- με αγωγιμότητα, μέσα από τους τοίχους, στέγες – δώματα, δάπεδα, γυάλινα ανοίγματα.
- με μεταφορά με την κίνηση του αέρα, μέσα από τα ανοιχτά παράθυρα ή από τους αρμούς των κουφωμάτων.
- με ακτινοβολία, από το κέλυφος του κτιρίου, όταν οι εξωτερικές θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες.
Εξοικονόμηση ενέργειας με χρήση θερμομονωτικών συστημάτων αλουμινίου
Η διασφάλιση συνθηκών θερμικής άνεσης στο εσωτερικό των κτιρίων, με την κατανάλωση της ελάχιστης δυνατής ενέργειας, προϋποθέτει τον περιορισμό των θερμικών απωλειών από την επιφάνεια των κουφωμάτων προς το εξωτερικό περιβάλλον κατά τη χειμερινή περίοδο και τη μείωση των ανεπιθύμητων θερμικών κερδών κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Η ροή της θερμότητας εξαρτάται από τη θερμοκρασιακή διαφορά μεταξύ του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος, καθώς και από τη θερμική αντίσταση των υλικών που συνθέτουν το κούφωμα.
Συγκεκριμένα στα κουφώματα αλουμινίου, η πιο κοινή μέθοδος για να περιοριστεί η ροή της θερμικής ενέργειας είναι η προσθήκη θερμομόνωσης, δηλαδή υλικών με μεγάλη θερμική αντίσταση μεταξύ των προφίλ αλουμινίου. Οι θερμικές απώλειες ενός κουφώματος προέρχονται από τα διαφανή και αδιαφανή στοιχεία του και εξαρτώνται από το μέσο συντελεστή θερμοπερατότητας της συνολικής του επιφάνειας (υαλοπίνακας και προφίλ αλουμινίου).
Σκοπός της θερμομόνωσης στα συστήματα αλουμινίου είναι επιπροσθέτως και η αποφυγή θερμογεφυρών, δηλαδή η δημιουργία υδρατμών και υγρασίας στο εσωτερικό των κουφωμάτων, που αυξάνουν τις θερμικές απώλειες και δημιουργούν διαφορετικές θερμικές τάσεις στα επιμέρους υλικά που συνθέτουν την κατασκευή.
Συνολικά, η αντικατάσταση των παλαιών κουφωμάτων ενός κτιρίου με θερμομονωτικά κουφώματα αλουμινίου έχει ως αποτέλεσμα:
- Την αύξηση της θερμικής άνεσης στους εσωτερικούς χώρους.
- Τη μείωση της πιθανότητας σχηματισμού υδρατμών στην επιφάνεια των προφίλ αλουμινίου.
- Τη σημαντική μείωση των λειτουργικών δαπανών για θέρμανση και ψύξη λόγω της εξοικονόμησης ενέργειας, μείωση η οποία, λαμβάνοντας υπόψιν συγκεκριμένους παράγοντες, μπορεί να φθάσει ακόμη και σε ποσοστό της τάξης του 30 – 40%.
- Τη βελτίωση της θερμομονωτικής συμπεριφοράς των κτιρίων, μέσω της διατήρησης των επιθυμητών ηλιακών κερδών για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα εντός του κτιρίου.
- Την προστασία του περιβάλλοντος μέσω της μειωμένης απαίτησης για χρήση ενέργειας με συνέπεια την αποφυγή έκλυσης αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα που συντελούν στο να επιτείνεται το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Επίσης η επιλογή συστημάτων αλουμινίου αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη περιβαλλοντικά λύση και για έναν ακόμη λόγο, καθώς πρόκειται για ανακυκλώσιμο υλικό.
- Στην ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, άρα και στην αύξηση της εμπορικής τους αξίας σύμφωνα με τα νέα δεδομένα τα οποία θέτει ο ΚΕΝΑΚ.
Βασικό θέμα στον τομέα της επίτευξης καλύτερης θερμομόνωσης στο κτίριο συνολικά, είναι και η θέση του κουφώματος στην τοιχοποιία. Ένα θερμοδιακοπτόμενο κούφωμα πρέπει να τοποθετείται στην ίδια ευθεία με την γραμμή θερμομόνωσης της τοιχοποιϊας, ώστε να αποφεύγεται η δημιουργία θερμογεφυρών αλλά και να έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα η θερμοδιακοπή του κουφώματος. Επιτυγχάνεται καλύτερη θερμομόνωση συνολικά, καθώς οι ισοθερμικές καμπύλες κουφώματος – τοιχοποιΐας βρίσκονται στην ίδια ευθεία. Σε περίπτωση όπου δεν υπάρχει μονωμένος τοίχος, η θέση της τοποθέτησης του κουφώματος δεν παίζει ουσιαστικό ρόλο στη θερμομόνωση.
Τέλος, ένα σημαντικό περιβαλλοντικό θέμα που προκύπτει είναι και αυτό της διαχείρισης του παλαιού κουφώματος. Το παλαιό κούφωμα αντιμετωπίζεται ως «απόβλητο» και ως τέτοιο επιβάλλεται να υπάρχει συγκεκριμένη πολιτική συλλογής και διάθεσής του. Η κατηγοριοποίηση των παλαιών κουφωμάτων ανάλογα με το υλικό κατασκευής τους (σίδερο, ξύλο ή αλουμίνιο) και η ενδεχόμενη ανακύκλωσή τους είναι ένα θέμα το οποίο οφείλει να απασχολήσει τους φορείς διαχείρισης στερεών απορριμμάτων.
Πηγή: Περιοδικό aluminium magazine